Benenu
Sustantivu m.s.[dae su latinu venēnum. Podet èssere chi orìginet finas dae Venus, sa dea e duncas cun su sentidu originàriu de «maia», unu lìcuidu pro otènnere s'amore de chie si nche lu bufat].
•Sentidu printzipale
Sustàntzia de orìgine esògena chi, introduida in su corpus in cale si siat manera, fintzas in cantidades minores, cumpromitet s'integridade de sa carena o sas funtziones suas, cun efetu a bias immediatu, a bias ritardadu, ma semper generale interessende a cando su sistema nervosu, a cando su càrdio-tzirculatòriu a manera reversìbile o irreversìbile, fintzas cajonende sa morte de chie l'at pigadu.
•Sentidu printzipale
Sustàntzia de orìgine esògena chi, introduida in su corpus in cale si siat manera, fintzas in cantidades minores, cumpromitet s'integridade de sa carena o sas funtziones suas, cun efetu a bias immediatu, a bias ritardadu, ma semper generale interessende a cando su sistema nervosu, a cando su càrdio-tzirculatòriu a manera reversìbile o irreversìbile, fintzas cajonende sa morte de chie l'at pigadu.
•Figuradu
Sentidu chi buddit in intro, corrompende s'ànima de chie nde patit o chi tendet a manera trampera e imboligosa a fàghere dannu a chie nde sufrit o a chie est indiritzadu: su b. de s'òdiu, de s'invìdia; b. de sa gelosia. Cun unu sentidu particulare, impreadu a raru, b. de s'argumentu, trampa o allusione rànchida o riferimentu marigosu narados in suspu.
Su versu de Dante in su de XXXI càntigos, tertzina 75 de su Purgatòriu: «Ben conobbi il velen de l'argomento», «Connotu apo venenu 'e s'argumentu»(Trad.Pàule Monne).
Su versu de Dante in su de XXXI càntigos, tertzina 75 de su Purgatòriu: «Ben conobbi il velen de l'argomento», «Connotu apo venenu 'e s'argumentu»(Trad.Pàule Monne).
•Figuradu prus comunu e difusu
Sentidu de fele e de contrariedade, de malu sàmbene, de ràngulu: est prenu de b. contra a nois; nch'aiat b. in sos faeddos suos; un'artìculu prenu de b.; pinna infusta in su b. naradu a iscritores de malu istripile; tènnere in corpus su b. èssere prenu de àstiu, de ranchidore; ruspire b. nàrrere paràulas rànchidas; mastigare b. a si nche rosigare s'ànima e su coro pro arrennegu o pro brivadura o pro impotèntzia de cale si siat casta.
Nessun commento:
Posta un commento